Ba loại hạt cafe mà bạn nên biết

Bạn là một người “nghiền cà phê”, chắc chắn bạn sẽ tự hỏi có bao nhiêu loại hạt cà phê và chúng khác nhau ở điều gì?

Hạt cafe (Coffee bean) chính là hạt bên trọng của trái cà phê. Chúng ta sẽ lấy hạt này đem chế biến, phải rang, xay và thẩm thấu qua nước sôi để tạo thành thức uống cà phê.

Có ba loại hạt cafe khác nhau: Arabica, Robusta và Liberica. Phổ biến nhất là arabica và robusta, nhưng bạn có thể may mắn gặp được loại còn lại. Hãy tiếp tục đọc để tìm hiểu tất cả thông tin về những loại hạt cà phê này.

Hạt arabica(cafe chè)

Cho đến nay, hạt cafe Arabica là loại hạt phổ biến nhất thế giới, chiếm khoảng 70% lượng tiêu thụ trên thế giới. Những loại này có nguồn gốc từ nhiều thế kỷ trước ở vùng cao nguyên của Ethiopia, và thậm chí có thể là loại đầu tiên từng được tiêu thụ. Cái tên arabica có thể xuất phát từ sự phổ biến của loại hạt này ở Ả Rập vào thế kỷ thứ 7

Hạt cafe arabica được đánh giá ngon nhưng nhược điểm là khó trồng hơn nên giá của hạt cafe Arabica thường đắt hơn.
Để trồng được cafe Arabica cần phải đảm bảo độ cao khoảng 1500m so với mực nước biển và khí hậu mát mẻ quanh năm. Giống cây cafe Arabica cũng dễ bị mắc bệnh hơn, tá lá nhỏ và chiều cao cây trưởng thành từ 2.4m – 4.5m. Chính vì điều này nên Arabica được trồng ở Việt Nam khá ít so với Robusta.

Arabica có mùi vị thế nào?

Café Arabica được coi là loại chất lượng cao nhất với hương vị chua thanh xen lẫn ít vị đắng, hương thơm nồng nàn. Arabica sau khi pha sẽ có màu nâu nhạt, trong như màu hổ phách.
Điều đặc biệt là café Arabica khi được trồng ở những vùng địa lý khác nhau lại có những hương vị đặc trưng riêng. Các loại hạt cafe Arabica thường gặp gồm: Bourbon, Typica, Moka và Catimor.

• Trong đó, 3 giống được coi là nguyên thủy, là những giống cà phê quan trọng về mặt di truyền, gần như không lai tạo mà được giữ nguyên chủng cho đến nay là Bourbon, Typica, Moka.
• Chính bởi vì được giữ nguyên thủy mà cây cà phê rất dễ bị sâu bệnh, năng suất kém và ngày nay còn lại rất ít ở Việt Nam do kém hiệu quả về kinh tế nên bị chặt bỏ.
• Giống café Moka có nguồn gốc từ Yemen là giống cây cà phê có điều kiện trồng và thu hoạch khắt khe nhất. Bởi vậy mà café Moka có hương vị thơm ngon, quyến rũ nhất Thế giới. Hiện nay, café Moka chỉ còn lại ở vùng Cầu Đất, tuy nhiên sản lượng rất ít do điều kiện canh tác khó khăn.
• Giống café Catimor được lai tạo từ 2 giống Cattura và Timor. Do vậy mà Catimor có khả năng chống sâu bệnh tốt, dễ trồng và cho năng suất cao mà vẫn đảm bảo được hương vị đặc trưng của Arabica.

Hạt robusta(cafe vối)

Loại hạt cafe phổ biến thứ hai là robusta đưa Việt Nam thành quốc gia xuất khẩu lớn nhất thế giới về lại này và sau Brazil về tổng thể, loại hạt này có nguồn gốc từ châu Phi cận Sahara và hiện được trồng chủ yếu ở châu Phi và Indonesia. Đây cũng là loại hạt phổ biến ở Việt Nam do giống cây cà phê khá phù hợp với khí hậu và thổ nhưỡng của khu vực Tây Nguyên. Sản lượng café Robusta chiếm đến 90% sản lượng cà phê của cả nước. Robusta có năng suất cao, giá thành rẻ, nên được thu mua khá nhiều để phục vụ nhu cầu thưởng thức của đại đa số.

Hạt cafe Robusta to và tròn hơn các loại hạt cà phê khác. Những cây giống Robutsa này thường phát triển lớn hơn nhiều so với cây Arabica, chiều cao đạt từ 4.5-6m. Hạt cafe Robusta thường cứng hơn vì chúng có thể phát triển ở độ cao thấp hơn và kháng bệnh tốt.

Cà phê Robusta có mùi vị thế nào?

Café Robusta có vị đắng ngắt gần như bị khét với hàm lượng caffein cao hơn rất nhiều so với hạt Arabica. Robusta sau khi pha xong sẽ có màu nâu sánh. Loại café này rất ít được ưa chuộng ở thị trường Châu Âu.

Đối với những người sản xuất, kinh doanh sẽ biết đến 2 giống cà phê Robusta này hơn là người tiêu dùng:

• Cafe robusta sẻ (robusta thuần chủng): Hạt nhỏ, kết cấu chắc, hương nồng nàn, vị rất đậm.
• Cafe robusta cao sản: giống đã được lai tạo qua nhiều thế hệ để tăng khả năng chống chịu sâu bệnh, sản lượng cao. có hương vị nồng nàn nhưng vị sẽ bớt đậm so với robusta sẻ.

Hạt liberica (cafe mít)

Có nguồn gốc từ  châu Phi  được đánh giá cao nhờ hương hoa quyến rũ và hương vị khói đậm.
Liberica đã có được chỗ đứng vững chắc với các nhà sản xuất cà phê tại Đông Nam Á sau khi bệnh nấm (“bệnh gỉ sắt cà phê”) quét sạch phần lớn cây cà phê Arabica trong khu vực.

Cây cà phê thuộc giống này lớn hơn nhiều so với Arabica hoặc Robusta, hầu hết các loại trái liberica có hình dạng bất thường và gần giống với Robusta hơn về kích thước và hình dáng chung. Nó cũng chịu được khí hậu nóng ẩm và phát triển tốt ở độ cao thấp.

Hiện nay, cà phê Liberica chủ yếu được trồng ở Indonesia , Malaysia và Philippines, hạt cà phê này chiếm khoảng 2% nguồn cung cà phê của thế giới. Hơn 95% sản lượng cà phê Malaysia là hạt Liberica. Tuy nhiên, loại hạt cà phê này không thường được tìm thấy ở các thị trường Bắc Mỹ và Châu Âu.

Hạt cafe Liberica lớn hơn các hạt cà phê khác, thường không đối xứng. Đây là loại cà phê duy nhất trên thế giới có hình dạng bất thường như vậy.

Liberica có mùi vị như thế nào?

Trong số những người đam mê, cà phê liberica nổi tiếng gây tranh cãi và phân cực về sự mâu thuẫn hoang dã. Những người đã thử loại hạt cà phê này hoặc yêu thích hoặc ghét nó.
Một số người uống cà phê yêu thích hương vị gỗ khác thường, thơm mát và vị chua, được ví như mùi món nướng nhẹ như bánh tart và trái cây.. Những người khác so sánh hương vị với rác cháy.

Hạt cà phê Culi

Hạt cà phê Culi không phải là một giống cà phê mà là loại hạt cà phê bị đột biến, có thể xuất hiện ở bất kỳ giống nào. Thông thường các hạt cafe đều có 2 nhân, nhưng hạt cà phê Culi chỉ có một nhân duy nhất.

Tỉ lệ đột biến chỉ khoảng 5% và người ta sẽ tách những hạt cafe Culi thành một loại để xử lý riêng. Điểm đặc biệt trong hạt Culi đó chính là hàm lượng caffeine cao nên sẽ có những hương vị và mùi thơm đậm hơn so với những hạt thông thường.Hạt cà phê Culi

Cách phân biệt các loại hạt cafe

• Hạt Arabica có hình elip, rãnh ở giữa có hình lượn sóng
• Hạt Robusta nhỏ hơn và hơi tròn, rãnh ở giữa thường là đường thẳng.
• Hạt Liberica lớn hơn nhiều so với Arabica, Robusta, đầu nhọn rất dễ phân biệt và không đối xứng

Nên chọn loại hạt cà phê nào ngon nhất?

Bây giờ bạn đã nắm được các loại hạt cà phê chính thì cũng đến lúc bạn biết mình nên chọn loại hạt nào phù hợp với khẩu vị của mình rồi phải không? Bởi vì cà phê ngon nhất là cà phê hợp khẩu vị của bạn nhất.

• Nếu bạn muốn có hương vị thơm , chua và ít đắng, hãy tìm cafe 100% arabica.
• Nếu bạn thích vị đậm, đắng và chọn loại hạt 100% robusta 
• Hoặc có thể trộn phối hợp arabica và robusta để có vị cân bằng. Tại Cafe Ban Mê đang sử dụng tỉ lệ 50% 50% luôn luôn chào đón bạn.
• Đam mê vị cafe liberica như Vua Bảo Đại, hay vị cili đậm vị lạ. Những hạt cà phê quý hiếm này có thể rất ngon nhưng rất khó tìm.